Nicienie płucne są obecnie uważane za najbardziej niedoszacowaną inwazję pasożytniczą u kotów. Dlaczego tak się dzieje, czy można to zmienić i co wspólnego mają nicienie płucne ze znieczuleniem ogólnym?
W ostatnich latach badanie kału w kierunku pasożytów bardzo zyskało na znaczeniu, wzrosła świadomość dotycząca przydatności tej metody w diagnostyce, ale także w profilaktyce, zarówno wśród lekarzy weterynarii jak i wśród właścicieli zwierząt. Pomimo tego okazuje się, że nadal są obszary, w których mamy dużo do zrobienia, jednym z nich jest właśnie temat nicieni płucnych u kotów. Często larwy nicieni płucnych są wykrywane w standardowym badaniu kału metodą flotacji, bardziej czułą metodą jest jednak wykonanie testu metodą Baermanna i coraz więcej lekarzy weterynarii decyduje się na włączenie tej metody do rutynowego badania parazytologicznego u kotów.
OBJAWY ZARAŻENIA NICIENIAMI PŁUCNYMI
Najczęściej inwazja pasożytów płucnych przebiega bezobjawowo, może jednak się zdarzyć, że występuje przewlekły kaszel, wypływ z nosa lub brak apetytu i biegunka. Bardziej zaawansowane stadia mogą prowadzić do odoskrzelowego zapalenie płuc wraz z towarzyszącą mu dusznością. Największą trudnością jest fakt, że często objawy przypominają inne choroby układu oddechowego np. astmę, co prowadzi do stawiania błędnych diagnoz. Badanie w kierunku nicieni płucnych jest zalecane zawsze przy niepoddających się leczeniu chorobach układu oddechowego, warto także wziąć je pod uwagę u wychodzących kotów z prawostronną niewydolność serca związaną z objawami nadciśnienia płucnego.
Brak charakterystycznych objawów, brak rutynowej diagnostyki oraz powszechne niedoszacowanie inwazji u kotów może mieć poważne konsekwencje w nieoczekiwanych sytuacjach. Obecność nicieni płucnych może np. ujawnić się w postaci powikłań w trakcie lub po znieczuleniu ogólnym, może także obniżać krzepliwość krwi prowadząc np. do powikłań po zabiegach chirurgicznych.
DIAGNOSTYKA
Często larwy nicieni płucnych znajdujemy w próbkach badanych metodą flotacji, bardziej skuteczne jest natomiast wykonanie badania metodą Baermanna. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że larwy nicieni nie są wydalane regularnie co znacząco utrudnia diagnostykę. Rozwiązaniem może być zbieranie próbek do badania przez kilka dni (pamiętając o odpowiednim przechowywaniu), wielu parazytologów proponuje także wykonywanie kilku badań w regularnych odstępach np. zbadanie 3 próbek w odstępach tygodniowych. Takie rozwiązania mogą budzić opór właścicieli zwierząt ze względu na ponoszony przez nich koszt badania, ale często może być to jedyna metoda na postawienie diagnozy.
Możliwa jest również diagnostyka metodą PCR, jednak tutaj również spotykamy się z ograniczeniem metody związanym z nieregularnym wydalaniem larw z kałem, zbadanie pojedynczej próbki również może dać wynik fałszywie ujemny. Wyższą skuteczność daje badanie tą metodą materiału pobranego z dróg oddechowych.
Fakt nieregularnego wydalania larw nicieni płucnych z kałem powinien prowadzić nas do refleksji, że niezależnie od użytej metody badawczej, na podstawie pojedynczego wyniku ujemnego nie możemy w pełni wykluczyć obecności inwazji.
Przy pobieraniu próbki kału do badań metodą Baermanna należy zwrócić uwagę na to żeby kał nie miał kontaktu z glebą, ponieważ może dojść do kontaminacji próbki nicieniami glebowymi. Do badania nie nadaje się także wysuszony kał, który długo leżał w kuwecie ponieważ larwy są wrażliwe na spadek wilgotności.
Larwy można stwierdzić także w badaniu cytologicznym materiału z dróg oddechowych np. w śluzie pobranym w trakcie bronchoskopii.
CO MOŻEMY ZROBIĆ?
Bardzo ważne jest zwiększanie świadomości odnośnie występowania problemu, zarówno wśród lekarzy weterynarii jak i wśród właścicieli kotów.
Ponieważ większość inwazji przebiega bezobjawowo, warto byłby dodać metodę Baermanna do rutynowego, profilaktycznego badania kału, szczególnie u zwierząt wychodzących lub pochodzących z nieznanego środowiska, a także przed planowanymi zabiegami chirurgicznymi lub znieczuleniem ogólnym.
Kolejnym krokiem powinno być włączenie diagnostyki w kierunku nicieni płucnych u pacjentów z opornymi na leczenie objawami oddechowymi oraz z prawostronną niewydolnością serca z towarzyszącym nadciśnieniem płucnym.
Comments